Gebelik, genel olarak bakıldığında ortalama 40 hafta süren ve kimi zaman zorlu bir süreçtir. 40 haftalık bu uzun zaman dilimi içerisinde gebelerin vücudu birçok değişime uğrar. Bunlardan biri de ciltte oluşan bazı değişikliklerdir.
Ciltte meydana gelen değişiklikler, sürekli göz önünde olmasından dolayı gebeler tarafından önemli bir konu haline gelebilmektedir.
İnsan vücudunda bulunan kimi hastalıklar, gebeliğin oluşumu ile ortaya çıkar. Halihazırda var olan hastalıklar ise gebeliğe bağlı hormonal değişiklikler nedeniyle kötüleşebilir ya da iyileşebilir.
Gebelik sürecinde ciltte meydana gelen bazı değişiklikleri bu yazımızda sizler için hazırladık.
İçindekiler:
- Gebelik Çatlakları
- Renk Değişiklikleri
- Pruritis Gravidarum
- Benler
- Saçlar ve Kıllar
- PUPPP (Pruritik Ürtikeryal Papül ve Plağı)
- Sedef Hastalığı
Gebelik Çatlakları
Gebeliğin ilerleyen aylarına doğru ciltte kırmızı, çökük çatlaklar kendini gösterebilir. Bu değişimler, dermal bağ dokusu liflerinin zorlanmasından da meydana gelebileceği gibi dermal elastik liflerin kopması ve derinin fazla gerilmesinden de kaynaklanır. Gebelik çatlakları genel olarak 16. haftada sonrasında meydana gelebilir.
Fazla ve hızlı kilo alımı, genetik yatkınlık ve çoğul gebelikler de bu durumun oluşmasına neden olabilmektedir.
Piyasada yer alan, birçok markanın ürettiği çatlak kremleri sayesinde bu durum düzeltilebilir ya da çatlak oluşacaksa bu durumun ilerlememesi önlenebilir. Çatlakları tamamı ile yok eden ya da oluşumunu engelleyen bir ilaç henüz bilinmemektedir.
Çatlak kremleri, genellikle duş sonrası cilde masaj eşliğinde uygulanmalıdır. Çatlak kremi yalnızca karın bölgesinde değil, memeye, bacakların iç ve dış bölgeleri ile kalçaların dış tarafına da uygulanabilmektedir.
Cilt elastikliğinin daha az olduğu kişilerde ise çatlaklar çok daha belirgin bir hal alacaktır.
Renk Değişiklikleri
Gebelikte izlenen östrojen, progesteron, çeşitli androjenler ve adrenal steroidlere bağlı olarak ciltte birtakım değişiklikler meydana gelir. Birçok kadında, karın bölgesinin ortasında yer alan ve “linea alba” adı verilen açık renkte bir çizgi belirgin bir şekilde pigmente olur. Bu çizgi koyu bir renk haline gelerek “linea nigra” adını alır. Bazı zamanlarda da yüz ve boyun bölgesinde çeşitli boyutlarda kahverengi lekeler oluşabilir. Bu lekelere ise “gebelik maskesi” denilmektedir. Bu pigmentasyon kaynaklı değişiklikler, genellikle doğumdan sonra iyileşme gösterir.
Pigmentasyonun çok yoğun olduğu bölgeler genel olarak meme başı, genital bölge, göbek çevresidir. Koltuk altı ve bacakların iç bölgesi gibi sürtünme oluşabilecek alanlarda da koyulaşmalar görülebilir.
Melanosit stimulan adı verilen hormonun, doğum sonrası kan seviyesi hızla düştüğü için pigmentasyon da gerileme gösterecektir.
Gebelik döneminde, beyaz tenli kadınların birçoğunda vasküler örümcek adı ile adlandırılan lezyonlar görülebilmektedir. Bunlar; yüz, boyun ve gövdelerin üst yarısında santral lezyondan çevreye ışınsal çıkıntılar meydana getirerek oluşan kırmızı lezyonlardır. Bazen de palmar eritem adı ile görülen avuç içlerinde kızarıklıklar görülebilir.
Gebelik haricinde birçok karaciğer hastalıklarında da görülen bu durum, gebelik ile birlikte küçük kan damarlarındaki kan akımının artışı sonrası oluşur. Gebelikte ciltteki kan akımı artış gösterir. Periferik damar direnci azalma gösterir ve el ve ayaklarda ısı artışı meydana gelebilir. Dişetlerinde de kimi zaman dişeti kanamaları görülebilmektedir.
Pruritis Gravidarum
Gebeliğin ilerleyen dönemlerinde karaciğer içi safra yollarında akımın yavaşlaması sonrası ve safra tuzlarının birikimesine bağlı olarak görülmektedir. Bütün vücutta yaygın olarak kaşıntılar halinde devam eder.
Benler
Gebelikten önce vücutta var olan benler, gebelik sürecinde büyüme gösterir ve koyulaşır.
Saçlar ve Kıllar
Gebelikte saç uzama evresi olan anagen faz, relatif bir şekilde uzar ve östrojen anagen fazı da bu durumda etkilidir. Androjenler, kıl foliküllerinin genişlemesine sebep olarak saç uzamasına neden olur. Doğum sonrasında yaşanan bu pozitif etki geçer ve sonrasında saç dökülmeleri yaşanabilir
Genel olarak doğum sonrasında 1 ila 4 ay arasında çok daha belirgindir. Bu durum, daha sonra kendiliğinden gerileyerek 6 ila 12 ay arasında normal saç gelişimi oluşmaya başlar.
Yüz ve göbek bölgesinin çevrelerinde de kullanmazlar oluşabilir. Bu kıllanmalar, doğumdan sonra etkisini yitirecektir.
PUPPP (Pruritik Ürtikeryal Papül ve Plağı)
Gebelikte en sık görülen cilt hastalığıdır. Genel olarak, karın bölgesinde oluşan çatlakların etrafında kaşıntılar halinde seyreder.
Tedavi şekli olarak kaşıntıyı önleyici ilaçlar ve cilt nemlendiricileri kullanılabilmektedir. Bu durumu yaşayan birçok gebenin yaşadığı döküntüler, doğumdan hemen önce ya da doğumdan birkaç gün sonra geçmektedir.
Sedef Hastalığı
Gebeliğin %20’sinde yaşanan bu durum daha da kötüleşebilmektedir. Sedef hastalığının tüm vücuda yayıldığı durumlarda, UV-B fototerapi kullanılabilmektedir.
Tırnaklarda yumuşama meydana gelirken, aynı zamanda incelme ve kırılmalar da görülebilir.
